Uit: Column Amigoe’s weekendbijlage Ñapa, 27 februari 2016; www.amigoe.com/pdf-napa
Vorige keer maakten jullie kennis met de Coach, en met wat een Coach zoal doet. Ditkeer ga ik nader in op degene die gecoacht wordt: de zgn. ‘Coachee’.
Ze komen bij me via allerlei wegen: hun werk heeft hen gestuurd, ze komen uitzichzelf, ze zoeken hulp voor hun kinderen, etc.
Hun vragen zijn uiteenlopend en divers:
- Hoe komt het dat ik telkens vastloop op mijn werkplek?
- Waarom lukt het me niet om vriendschappen te sluiten?
- Ik wil een goede manager of leider zijn, maar hoe doe ik dat?
- Waarom hebben mijn collega’s zoveel problemen met mijn gedrag?
- Ben ik soms te gevoelig? Ik voel veel en trek me alles heel erg aan; hoe kan ik daarmee omgaan?
- Mijn relatie loopt helemaal niet goed: wat nu?
- Ik zou graag een eigen bedrijf beginnen, maar hoe pak ik dat aan, en ben ik daar wel geschikt voor?
- Hoe krijg ik het vertrouwen terug in mijzelf?
- Hoe vaak ik het me ook voorneem: nee-zeggen lukt me gewoon niet. Is hier iets aan te doen?
- Welke kant moet ik op qua werk? En: is dit nog wel de goede baan voor mij?
- Ik vind alles leuk, en wil zoveel dingen tegelijk doen: hoe maak ik de juiste keuzes?
- Ik ben een perfectionist, maar begin daar last van te krijgen: wat nu?
- Hoe ga ik om met voortdurende werkstress/overspannenheid/burn out?
- Het lukt me maar niet om mijn tijd te managen, waardoor ik in de problemen kom. Is daar iets aan te doen?
- Ik ben vergeten wie ik zelf ben, wat ik zelf wil en waar ik voor sta. Hoe vind ik mijzelf terug?
Met deze en andere vragen krijgt een coach in de praktijk van alledag vaak te maken.
In volgende columns zal ik dieper ingaan op de diverse thema’s die hierboven in -vraagvorm- naar voren komen. Voor nu wil ik me beperken tot wie degenen zijn die deze vragen aan mijn vakgenoten en mij stellen. Coachees zijn mensen zoals u en ik. Mensen met vraagstukken, mensen met bepaalde issues; complex en minder complex, en mensen die voor belangrijke keuzes staan. Het zijn tevens mensen die daar wat hulp bij nodig hebben. U kent dat wel, er speelt een vervelend probleem in de privésituatie. Bijv. U vertrouwt uw man of vrouw niet meer, uw kind heeft problemen op school, of u loopt vast op uw werk. U blijft daar zelf mee rondlopen. Het rondlopen wordt piekeren en het piekeren gaat over in slapeloze nachten, boze en/of emotionele buien, en schuldgevoelens. Na een tijdje merkt u dat het probleem niet vanzelf overgaat en dat een beetje hulp, of in ieder geval een luisterend oor of een schouder om op uit te huilen wel heel erg fijn zou zijn.
U neemt de stap en raadpleegt een familielid, een vriendin, de pastoor, of u benadert lotgenoten via het internet. In veel gevallen kunnen dat soort gesprekjes wonderen doen, en voelt u zich daarna al een stuk beter. Maar soms durft u het betreffende vraagstuk of probleem niet met anderen te bespreken, of heeft u al eens iemand in vertrouwen genomen die u vervolgens teleurgesteld heeft. Omdat het vertrouwen beschaamd is, of omdat begrip uitbleef. Iedereen heeft dat weleens meegemaakt, het is de gewoonste zaak van de wereld. Wat iemand vervolgens doet met het vraagstuk of probleem, wanneer het niet opgelost is of zelfs in de meantime verergerd, is erg afhankelijk van een aantal factoren, zoals bijvoorbeeld:
- Opvoedings- en erfelijke factoren
- Omgevingsfactoren
- Karaktereigenschappen
- Vaardigheden & kwaliteiten
- Gezondheidsfactoren
Wanneer neemt iemand de stap om ondersteuning of hulp te zoeken bij een probleem? Vaak is het toch best een grote of enge stap om bij iemand buiten de eigen vertrouwde kring om hulp te vragen. Er heeft lange tijd een negatief stempel gezeten op bezoekjes aan bijv. een psycholoog, psychiater of therapeut. Inmiddels zien we dat dit beeld, ook op Curaçao, aan het veranderen is. Mensen nemen een dergelijke stap iets eerder, en schamen zich er minder snel voor. Een coach is, zoals ik in vorige column al aangaf, een relatief nieuwe speler in ‘hulpverleningsland’. Toch kan ook een coach een heel goede (tussen) stap zijn bij het ondersteunen in het vinden van oplossingen voor vraagstukken zoals hierboven beschreven. Zonder doktersbezoek, doorverwijzing, of garantiebrief kunt u via uw werk of op eigen initiatief op een laagdrempelige wijze ondersteuning zoeken bij een professional, die u een spiegel voorhoudt, en ondersteunt en helpt om zelf de antwoorden te vinden.
In de coachingspraktijk zie je, dat coachees die bijv. erg onder de invloed van hun omgeving staan en ietwat onzeker zijn, soms gestuurd zijn door anderen: ‘Goh, zou je nou niet eens hulp gaan zoeken bij dat probleem?’. Maar er is ook een groep coachees die eigengereid, zelfbewust, en initiatiefrijk zijn. Die melden zichzelf vaak aan: ‘Ik wil groeien, mijn problemen actief aanpakken en mezelf verbeteren, dus hier ben ik’. Individuele coachees en teams met werkgerelateerde (en gecombineerde-) vraagstukken worden vaak aangemeld door hun werkgever: ‘We vinden dat er wat meer gespecialiseerde ondersteuning nodig is; we hebben een externe professional gevraagd om ons daarbij te helpen’. Kortom: coachees zijn er in alle soorten en maten; ze zijn divers, net als hun vraagstukken.
In alle gevallen wordt er met de coachees gewerkt vanuit vertrouwen in hun eigen kracht, waarbij openstaan voor leren, verandering, groei en nieuwe inzichten belangrijke randvoorwaarden zijn.
Hoe verschillend de individuele coachees, teams, organisaties, en hun vraagstukken ook mogen zijn, ze hebben eén heel belangrijk ding gemeen: ze durven te vragen om ondersteuning als het op eigen kracht even niet meer lukt. Dat is dapper en constructief, en het blijkt vaak de juiste beslissing om vraagstukken op te lossen, en daadwerkelijk te groeien.
