Uit: Column Amigoe’s weekendbijlage Napa; 17-02-18; www.amigoe.com
Het was fijn wakker worden een paar weken geleden: een berichtje van een trouwe coachee, met de mededeling dat ze zojuist was aangenomen voor een nieuwe baan. Ze was dolblij, en wilde me perse laten delen in haar vreugde.
Van dat soort berichten, en van het feit dat coachees de moeite nemen om je te informeren op –voor hun- belangrijke momenten, kan ik inderdaad heel blij worden.
In het specifieke geval van sollicitaties komt er altijd een belangrijke factor bij. Als coach sta je natuurlijk altijd aan de zijlijn. Je vraagt, spiegelt, luistert, vraagt door en je duwt soms een beetje, maar de coachee moet uiteindelijk toch zelf de prestatie leveren. Bij sollicitaties is er de extra spannende ‘redt ie het of redt ie het niet’ factor. Tijdens gesprekken, workshops en trainingen op het gebied van solliciteren en alles wat daarmee samenhangt, leef je als coach mee. Je probeert de coachee zo goed mogelijk te ondersteunen en zo door die spannende fase van sollicitatiestress heen te loodsen.
Maar bij solliciaties spelen altijd een aantal externe factoren mee, zoals: sfeer, gezelschap & samenstelling, het momentum, welzijn van de coachee, mate van concurrentie en moeilijkheidsgraad van de vraagstelling, en….de factor geluk. Dus: enig realiteitsbesef van de coachee is van groot belang. Het kan lukken, maar…het kan ook niet doorgaan.
Dus bij sollicitatie-coaching is het vergroten van de realiteitszin voor enkelen belangrijk. Voor anderen is juist het vergroten van het optimisme belangrijk. Er worden weliswaar dagelijks mensen afgewezen, maar immers ook dagelijks mensen aangenomen! En er komt een keer dat het gaat lukken.
In gevallen waarbij de coachee in principe aan de meeste vacature-of functie eisen voldoet, maar desondanks last heeft van onvoldoende zelfvertrouwen, veel zenuwen en/of faalangst, ligt de focus van de coaching op: vergroten van het zelfvertrouwen, waardoor het geloof in eigen kunnen stijgt, en de zenuwen automatisch minder worden. Hierdoor wordt de angst om te falen ook kleiner. In gevallen van extreme zenuwen en angst, wil ik nog weleens ontspannings-of ademhalingsoefeningen aanleren. Ook verwijs ik solliciatie- coachees de laatste tijd vaak door naar de volgende website: www.wetalent.nl. Hierop staat een zeer goed artikel voor het vinden van het antwoord op de cruciale vraag’bij sollicitatiegesprekken: ‘Waarom moeten we jou aannemen voor deze functie?’’. Dit artikel geeft, na beantwoording van de deelvragen, een zeer goede indicatie van wat jij waard bent, en wat jouw eigen unieke kwaliteiten en eigenschappen zijn. Opdat je niet vervalt in de standaard-antwoorden die velen al geven, over algemene kwaliteiten, werkervaringen en diploma’s. Algemeenheden als ‘goede teamplayer’, ‘veel ervaring’, ‘harde werker’, ‘bijna nooit ziek’. Een toekomstige werkgever wil weten wat jou jou maakt, wie ze in huis nemen en waardoor jij boven de anderen uitspringt.
Met diverse coachees heb ik deze doorvraag-oefening uit het artikel gedaan, en het geeft ze na afloop vaak meer zekerheid. Het is ook fijn om te weten wat je zoal waard bent, en wat je eigenlijk allemaal al ‘in huis hebt’ aan kwaliteiten en eigenheid. Vaak veel meer dan je zelf denkt!
Tijdens het sollicitatiegesprek, is -naast goede voorbereiding- de sfeer, het gezelschap, en een goede afstemming op zowel de functie-inhoud als de organisatie, van groot belang. En verder speelt dus de factor ‘Geluk’ een heel grote rol.
Wanneer er, na een spannende periode van wachten, hopen en bidden een uitslag komt, dan kan die negatief zijn. In dat geval is het voor de solliciterende coachee -uitzonderingen daargelaten- haast altijd een grote teleurstelling. Neem de tijd om die te verwerken, maar bedenk ook: jij wordt niet als persoon afgewezen. Je wordt afgewezen als kandidaat voor een baan. Probeer dat onderscheid altijd tijdig te maken, zodat je niet teveel gaat twijfelen aan jezelf. Dat is niet goed voor een volgende solliciatie, maar zeker ook niet voor je zelfvertrouwen.
Uiteraard kan het ook allemaal heel positief uitpakken; je krijgt de baan. In dat geval veranderd er veel, moet je dingen gaan regelen, en begin je je voor te bereiden op een nieuwe fase in je leven. Ook dan blijft realisteitszin essentieel, dus bedenk vantevoren goed: er bestaan geen 100% droombanen, en alle begin is moeilijk en intensief. Geef jezelf de tijd om te wennen aan de nieuwe baan en werkomgeving, en de ruimte om vragen te stellen en -heel belangrijk- fouten te mogen maken.
Wanneer je in staat bent om dit allemaal te bedenken en -in woord en daad- voor jezelf te relativeren, dan ben je er klaar voor, en wacht je een mooie, nieuwe uitdaging. Een kans, die alle sollicitatiestress alsnog de moeite waard maakt!