Uit: Column Amigoe’s weekendbijlage Napa; 04-05-19; www.amigoe.com
Belangstellenden denken weleens: ‘Zo’n coachingstraject, dat zal wel veel tijd in beslag nemen, he?’ Vervolgens merk je dan dat ze huiverig zijn voor veel gesprekken, lange sessies en stijgende kosten. In sommige gevallen is daar inderdaad sprake van . Maar heel vaak is dat helemaal niet nodig!
Steeds vaker is er in de coachingspraktijk sprake van zgn. ‘verkorte trajecten’. Dat zijn trajecten van zo’n 4 sessies. Normaliter zijn die nodig om als stevige basis voor een langer traject te dienen, in verband met het bereiken van een duurzaam resultaat. Maar in geval van o.a. afgebakende vraagstukken, zijn een simpele 4 sessies soms al genoeg om goede en afdoende resultaten te bereiken. Hier zijn 2 voorbeelden:
Hij, 39 jr., stelde zich aan me voor; een rustige, sympathieke toerisme-manager. Hij had enorme last van slaapproblemen, maagpijn en gevoelens van onmacht en onrust. Zijn huisarts had hem onlangs de mededeling gedaan, dat hij een ‘burnout’ had. En hij werd vervolgens -tot zijn stomme verbazing- naar huis gestuurd met het advies om voortaan ‘op tijd naar de bed te gaan en vitaminepillen te gaan slikken’. Daar nam hij uiteraard geen genoegen mee, en sloeg aan het ‘Googlen’. Hij herkende wel bepaalde burnout verschijnselen, maar lang niet alle. De oorzaak was voor hem helder en overzichtelijk: grote ontevredenheid met zijn werkomstandigheden, door een grote disbalans tussen input enerzijds en werkdruk anderszijds. Want hoeveel- en hoe hard hij ook werkte, meedacht, en oplossingen aandroeg: de werkdruk nam onevenredig toe. En daar had zijn leidinggevende -volgens hemzelf- totaal geen aandacht voor. Daarnaast was hij geneigd om te vaak ‘ja’ te zeggen. Met als gevolg: overbelasting, gezondheidsklachten en ontevredenheid. Kortom: er was een heel vervelende en actuele probleemsituatie gaande, die duidelijk werkgerelateerd was. Er waren weinig andere problemen, dus de coachee kon zich hier op richten.
Hij was ondanks alles gemotiveerd, zelfkritisch en bereid, om zijn eigen houding alsook de situatie te veranderen. Deze coachee had naar alle waarschijnlijkheid een beginnende vorm van overspannenheid, waarbij hij tijdelijk niet in staat was om te werken. Maar nog wel capabel genoeg om constructief mee te denken, en heel voorzichtig, stap voor stap, in actie te komen. Hij bezocht eerst de coachingspraktijk, nam toen contact op met een arbeidsdeskundige, stelde een sterke brief voor zijn werkgever op, en ging in gesprek met zijn leidinggevende over de arbeidsomstandigheden. Daarnaast nam hij een rustperiode in acht, met voldoende momenten van ontspanning, sporten en tijd voor zijn familie. En…na 4 sessies was hij alweer in staat om anders naar zijn situatie te kijken, en kwam er een gesprek op het werk, waarbij hij voor het eerst erkenning en waardering kreeg voor zijn grote inzet en ideëen. Hij werd assertiever, en was veel beter in staat om zijn grenzen te bewaken. De coaching kon worden afgerond.
We zitten bij haar, 28 jr, thuis aan de keukentafel. Ze is een kordate, nuchtere jongedame met een helder vraagstuk: ‘Ik voel me niet meer lekker op mijn werkplek en vakgebied in de financȉele wereld. Ik zou graag een andere loopbaankeuze willen maken, maar…welke, en wát?
Heel praktisch gaan we samen te werk: we stellen de dingen vast die haar ooit motiveerden; wat haar hobbies zijn, en haar talenten. Die blijken op een heel ander vlak te liggen dan ‘het financȉele’: koken, mensen entertainen, sportclubs begeleiden, en nieuwe initiatieven ondernemen.
We bekijken eerst wat ze met deze zaken in haar huidige werk eventueel nog kan doen; niet voldoende, zo blijkt. Dus stellen we een lijst op met energiegevers en energievreters, we maken een overzicht van haar kerncompetenties, haar dromen en wensen. Pas daarna kijken we gericht naar de mogelijkheden. In de 4e en laatste sessie bezoeken we een Loopbaanadviseur die een vragen-en beroepentest afneemt. Daar komen hele andere beroepen dan haar huidige uit! We combineren de uitslag met onze eerdere bevindingen, en de coachee vind dat ze voldoende toegerust is om een goede toekomstkeuze te kunnen maken. Nog geen halfjaar later krijg ik een email met daarop een foto van een felgekleurde foodtruck. Ineens zie ik mijn coachee vrolijk achter het stuur zitten. Van Financieel Adviseur naar een eigen Cateringservice, na 4 sessies: het kan verkeren!
Maar wat maakt nou, dat juist deze coachees zo snel ‘klaar’ waren? Dat heeft -naast de afgebakende aard van de coachingsvraag- te maken met een combinatie van factoren, namelijk de mate van o.a:
- Leerbereidheid (het streven om te leren, groeien & uiteindelijk te veranderen)
- Zelfreflectie & zelfinzicht (dit genereert bewustwording)
- Intelligentie (op diverse gebieden)
- Wilskracht (hoe gemotiveerd ben je)
- Daadkracht (hoe zet je bewustwording om in daden)
Dit zijn specifieke, persoonsgebonden vaardigheden en karaktereigenschappen. Naast het open staan om nieuwe dingen te leren en voldoende bewustwording, is het óok belangrijk om echt graag te wíllen veranderen. Maar alleen willen is ook niet genoeg; de verkregen inzichten en wilskracht moeten vervolgens leiden naar voldoende daadkracht. En het omzetten van de juiste inzichten naar gerichte- en doeltreffende daden, dát maakt dat een coachingstraject echt geslaagd is. En wanneer betreffend vraagstuk -of problematiek te overzien is, voor een coachee met bovenstaande eigenschappen, dan…is het traject vaak kortdurend. Hierna kiezen coachees er soms voor om toch verder te gaan, maar dan met sparringsessies. Met de coach als klankbord, gericht op het reflecteren op actuele situaties.
Maar er zijn ook veel coachees die dan ‘klaar’ zijn, en voor de rest van hun leven profijt hebben van hun herwonnen vertrouwen, hun verkregen ‘tools’ en inzichten. En dat allemaal na een traject dat weliswaar kort was, maar krachtig….Is dat nou niet prachtig?