Uit: Column Amigoe’s weekendbijlage Napa; 02-03-19; www.amigoe.com
Het is 18.50. De sessie begint pas om 19.00 en ik ben nog rustig bezig om de 1e coachingsessie van een nieuwe coachee voor te bereiden, als plotseling de bel gaat; Ze is er al. Voorbeeldig op tijd, keurig gekleed, en welgemanierd. Typisch Lana (*gefingeerde naam), zo weet ik nu.
Lana blijkt in de loop van de maanden ook lief, bescheiden, hoogopgeleid, welbespraakt, ambitieus en zeer attent te zijn. Met Kerst krijg ik een kaartje,met mijn verjaardag een cadeautje en met Valentijn een chocolade hartje. Ze is erg blij met mijn ondersteuning, zo geeft ze aan. “Eindelijk is er iemand die mij begrijpt”, verzucht ze. Ik ben oprecht blij voor haar, want ze heeft voor mij al -tevergeefs- vele hulpverleners bezocht. Dan speelt er ineens een vervelende situatie in haar nieuwe baan. Lana is verdrietig en boos tegelijk. Alles dreigt mis te gaan en ze geeft wat voorbeelden. Het valt me op dat ze ditkeer wel erg nadrukkelijk de schuld bij de ander legt, op alle fronten. We hebben hierover een coachingsgesprek als altijd, alleen ditkeer is de toon wat serieuzer en mijn vraagstelling wat meer confronterend. We nemen afscheid, en hebben buiten een mooi nagesprek. Ik wens Lana veel sterkte en zeg ‘tot ziens’, en ze knikt ter bevestiging. Ik heb Lana daarna nooit meer teruggezien.
Het is 20.00. Mijn coachee -laten we haar Claire noemen- en ik zitten lachend aan de thee, en nemen een aantal situaties door. Ik ken haar al jaren, via een traject voor haar werk. Ze is een poosje geleden als particuliere coachee teruggekomen. Terwijl we middenin het gesprek zitten staat ze op en pakt de fles wijn erbij. Ik kijk haar verbaasd aan; De combinatie ‘coaching en alcohol’ is bepaald geen gangbare. Ze excuseert zich, maar schenkt toch in. De fles is haar allerbeste vriend geworden, geeft ze – met een mix van schaamte en cynisme- aan. Een volgend gesprek blijft de wijnfles dicht, maar als het onderwerp op haar ex-man komt, begint ze van het ene op het andere moment te schelden en te schreeuwen. Net als bij de wijn, bespreken we wat er op dat moment met haar gebeurt. Ze kan met moeite haar volume naar beneden brengen; de woede en pijn richting haar voormalige geliefde zijn nog te groot. Pas na een halfuur is het weer mogelijk om een enigszins normaal gesprek met haar te voeren. Ze gaat verder alsof er niets gebeurd is, en vertelt vrolijk over haar zoontje, terwijl ze rustig een koekje eet.
Een coachee -we noemen haar Bibi- vertelde jaren geleden dat ze een gezellig bioscoop-uitje had gepland met haar vriendin die in het buitenland woonde. De vriendin net 50 geworden, en kwam vlak daarna naar het eiland, dus dat moest natuurlijk gevierd worden. Alles was al afgesproken, de coachee verheugde zich er erg op. Vlak vantevoren zegde de vriendin echter af; ze was ziek geworden. De coachee voelde zich zelf ook niet zo lekker, dus dat kwam haar stiekem wel goed uit. In de week daarna probeerde de vriendin een nieuwe afspraak met m’n coachee te plannen. De coachee had een erg drukke week en verexcuseerde zich tegenover haar vriendin. Ze gaf rustig aan dat ze niet kon op de voorgestelde datum. Haar vriendin reageerde boos via Whats App. Als de coachee haar niet belangrijk genoeg vond, dan hoefde het voor haar niet meer. Ze vertrok vervolgens weer naar het buitenland, m’n coachee vertwijfeld achterlatend met de vraag, wat ze nou toch in hemelsnaam verkeerd had gedaan…
Lana, Claire en de vriendin van Bibi, lijden aan de Borderline Persoonlijkheids Stoornis (BPS), kortweg Borderline genoemd.
Psychiater/psychotherapeut Dr. van Meekeren is gespecialiseerd in Borderline. Hij schrijft boeken en geeft regelmatig lezingen over het leren omgaan met Borderline, voor zowel de mensen die eraan lijden, als voor de mensen uit hun omgeving. Ook P. Mason & R. Kreger schreven er een boek over, ‘Leven met een Borderliner’ (2010). Het is maar goed ook dat er steeds meer informatie bekend wordt, want Borderline is een zeer complexe emotie-regulatie problematiek. Uiteraard vooral complex en belastend voor degenen die eraan lijden, maar ook voor hun omgeving en, in mindere mate, hun hulpverleners.
Toen ik alweer heel wat jaren geleden met Lana werkte, snapte ik haar reactie -van wegblijven en nooit meer iets van zich laten horen- in eerste instantie niet. Ik vroeg me af wat er nou precies was misgegaan in onze -altijd zo prettige- werkrelatie. Het duurde even voor ik doorhad dat ik te maken had met iemand met Borderline. Toch waren er al enkele signalen: de zorgzame, attente persoonlijkheid, de vele hulpverleners die haar niet hadden kunnen helpen, de plotselinge stemmingswisselingen, en het zwart/wit denken. Nadat ik me erin verdiept had, begreep ik, dat dit tekenen kunnen zijn van Borderline. Hierdoor kon ik veel beter en sneller signaleren wat er met Claire aan de hand was, en -zeer vermoedelijk- ook met de vriendin van Bibi. Zodat ik deze coachees vervolgens -waar nodig- door kon verwijzen, m’n manier van begeleiden kon aanpassen, en we gezamenlijk de coachings op succesvolle wijze konden afronden.
Hoe dat in z’n werk ging, en hoe je de BPS kunt herkennen bij jezelf of je omgeving, laat ik jullie graag weten in het eerstvolgende coachingsverhaal.
